Belediyelerde Kimler Çevre Görevlisi Olabilir?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, belediyelerin kadrolarında çevre mühendisi çalıştırma mecburiyeti getirdi. Bu nedenle, gözler Çevre Görevlileri kavramına çevrildi.
17 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik’e ek bir madde eklendi.
Yönetmeliği eklenen “Çevre mühendisi ve çevre görevlisi istihdamı” başlıklı ek 6 ncı madde ile, ölçeklerine göre belediyelere çevre mühendisi istihdam etme veya çevre danışmanlık hizmeti alma zorunluluğu getirildi.
Bununla ilgili detaylara (Belediyelere Çevre Mühendisi Çalıştırma Mecburiyeti Getirildi) ulaşabilirsiniz.
Peki Çevre Görevlisi kime denir?
Çevre görevlisi, “faaliyetleri sonucu çevre kirliliğine neden olan ve/veya neden olabilecek ve Çevre Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan düzenlemeler uyarınca denetime tâbi tesislerin faaliyetlerinin mevzuata uygunluğunu, alınan tedbirlerin etkili olarak uygulanıp uygulanmadığını değerlendiren, tesis içi yıllık denetim programları düzenleyen görevli”dir.
Çevre Görevlisi Olabilecek Meslek Grupları Hangileridir?
1- En az 4 (dört) yıllık Üniversitelerin çevre mühendisliği bölümünden mezun olanlar veya çevre mühendisliği konularında yüksek lisans veya üzeri eğitim almış kişiler (çevre mevzuatı konusunda Bakanlıkça yapılacak/yaptırılacak eğitime katılmak şartıyla)
2- En az 4 (dört) yıllık üniversitelerin mühendislik bölümlerinden veya fen/fen-edebiyat fakültelerinin fizik, kimya, biyoloji, biyokimya, jeoloji bölümlerinden veya veteriner fakültelerinden mezun olanlar (temel çevre bilimleri ve çevre mevzuatı konularında Bakanlıkça yapılacak/yaptırılacak eğitime katılmak, temel çevre bilimleri ve çevre mevzuatı konularında yapılacak sınavlarda başarılı olmak şartıyla)
3- En az 4 (dört) yıllık üniversite mezunu olup, Bakanlık veya mülga Çevre Bakanlığı veya mülga Çevre ve Orman Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatlarının;
-Çevre yönetimi, çevresel etki değerlendirmesi, çevre izni, çevre lisansı ve çevre denetimi ile ilgili teknik birimlerinde çevre mevzuatı kapsamında en az 4 (dört) yıl çalışmış olanlar,
-Çevre yönetimi, çevresel etki değerlendirmesi, çevre izni, çevre lisansı ve çevre denetimi ile ilgili teknik birimlerde şube müdürü, il müdür yardımcısı, il müdürü, daire başkanı ve üstü görevlerde en az üç yıl çalışmış olanlar.
Çevre Görevlisi Eğitiminin kapsamı nedir?
Çevre görevlisi eğitimi, üniversitelerin çevre mühendisliği bölümünden mezun olan veya çevre mühendisliği konularında yüksek lisans veya üzeri eğitim almış kişiler için çevre mevzuatı; üniversitelerin mühendislik bölümlerinden veya fen/fen-edebiyat fakültelerinin fizik, kimya, biyoloji, biyokimya, jeoloji bölümlerinden veya veteriner fakültelerinden mezun olanlar için ise temel çevre bilimleri ve çevre mevzuatı konularını kapsar.
Çevre Görevlisi Olmak İçin Sınavı Kazanmak Şarttır.
– Çevre görevlisi belgesi almak isteyen kişiler çevre görevlisi sınavına girmek zorundadır.
– Üniversitelerin mühendislik bölümlerinden veya fen/fen-edebiyat fakültelerinin fizik, kimya, biyoloji, biyokimya, jeoloji bölümlerinden veya veteriner fakültelerinden mezun olanlar temel çevre bilimleri ve çevre mevzuatı konusunda yapılacak sınava katılmak zorundadırlar.
– Sınavda 100 (yüz) üzerinden 70 (yetmiş) ve üzeri puan alanlar başarılı sayılır ve çevre görevlisi belgesini almaya hak kazanır.
– Çevre görevlisi sınav sonuçları ilan edildiği tarihten itibaren bir yıl geçerlidir.
– Sınav başvurularında Bakanlıkça yapılan veya yaptırılan temel çevre bilimleri ve çevre mevzuatı eğimine katılım belgesi sunulur.
Çevre Görevlisi Bulundurmak, Çevre Yönetim Birimi Kurmak veya Çevre Danışmanlık Hizmeti Almak Zorunda Olan İşletmeler
– Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 listesinde yer alan işletmeler; çevre yönetim birimlerini kurmak veya çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almak zorundadır.
– Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-2 listesinde yer alan işletmeler; bir çevre görevlisini sürekli istihdam etmek veya çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almak veya çevre yönetim birimi kurmak zorundadır.
– Belediyeler, il özel idareleri ve mahalli idare birlikleri veya bunların iştirakleri Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 listesinde yer alan işletmeler için birinci fıkrada, Ek-2 listesinde yer alan işletmeler için ise ikinci fıkrada belirtilen yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır.
– Organize sanayi bölgesi, ihtisas organize sanayi bölgesi, endüstri bölgesi ve serbest bölge yönetimleri; bir çevre görevlisini sürekli istihdam etmek, çevre yönetim birimi kurmak veya çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almak zorundadır.
– Sağlık kuruluşları ve hastanelerden, yatak kapasitesi 20 (yirmi) ve üzerinde olan yataklı ve günübirlik tedavi kurumları, en az bir çevre görevlisi çalıştırmak veya çevre yönetim birimi kurmak veya çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almak zorundadır.
– Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-2 listelerinde yer alan ve mevsimlik veya dönemsel çalışan işletmeler, çalışma sürelerini çevre ve şehircilik il müdürlüğüne onaylatmaları durumunda, işletmenin sadece çalıştığı dönem içinde, bir çevre görevlisini istihdam etmek veya çevre yönetim birimini kurmak veya çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almak zorundadır.
– İşletme sahipleri veya yetkilileri; bünyelerinde görev yapan çevre görevlisinin ayrılması, kurdukları çevre yönetim biriminin iptal edilmesi veya çevre danışmanlık firmasıyla yapmış oldukları çevre yönetimi hizmeti alım sözleşmesinin iptal edilmesi durumunda, iptal tarihinden itibaren en geç 30 (otuz) gün içerisinde başka bir çevre görevlisi istihdam etmek, çevre yönetim birimi kurmak veya çevre danışmanlık firması ile yeni bir çevre yönetimi hizmet alımı anlaşması yapmak zorundadır.
Çevre Görevlilerinin Yükümlükleri Nelerdir?
Çevre görevlilerinin yükümlülükleri aşağıda sıralanmaktadır:
– Çevre yönetimi hizmetlerini mevzuata uygun bir şekilde yürütmek, koordine etmek, çevre yönetimi hizmeti çalışmalarını düzenli aralıklarla izleyerek, ilgili mevzuatta belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğini tespit etmek,
– İşletmeye hizmet vermeye başladığı tarihten itibaren her ay aylık faaliyet raporunu hazırlamak, bu raporları en geç takip eden ayın on beşine kadar işletme sahibine veya sorumlusuna sunmak ve sisteme yüklemek,
– İşletmeye hizmet vermeye başladığı tarihten itibaren otuz gün içinde, takip eden her yılda ise bir defadan az olmamak üzere işletmenin genel durumunu kapsayacak şekilde iç tetkik raporunu hazırlamak, bu raporları işletme sahibine veya yetkilisine sunmak ve sisteme yüklemek,
– İşletmeye hizmet vermeye başladığı tarihten itibaren otuz gün içerisinde ve takip eden her yılda, işletme yetkililerine ve çalışanlarına yönelik olarak mevzuat ve çevresel konularda en az bir kere bilgilendirici eğitim çalışması yapmak ve özendirici faaliyetler düzenlemekle, düzenlediği eğitimlere ilişkin hazırladığı raporları sisteme yüklemek,
– İç tetkik raporlarını, aylık faaliyet raporlarını ve eğitimle ilgili belgeleri Bakanlıkça belirlenerek ilan edilen formatlara uygun olarak hazırlamak,
– İşletmede uygunsuzluk tespit edildiğinde, tespit tarihinden itibaren en geç otuz gün içerisinde uygunsuzluğa ilişkin raporu sisteme yüklemekle ve işletme sahibine/yetkilisine uygunsuzluğun giderilmesi için önerilerde bulunarak uygunsuzluğun giderilip giderilmediğinin takibini yapmakla, uygunsuzluğun giderildiği tarihten itibaren otuz gün içerisinde yapılan işlem ve uygunsuzluğun giderilmesine ilişkin raporu sisteme yüklemek,
– İşletmenin çevre mevzuatı kapsamında alması gerekli çevre izni, çevre izin ve lisans belgelerini almak, güncellemek ve/veya yenileme çalışmalarını yürütmek,
– İşletmenin çevre mevzuatı kapsamındaki beyan ve bildirimlerini belirtilen formatta, zamanında ve eksiksiz olarak yapmak,
– Yetkili makam tarafından istenilecek bilgi ve belgeleri belirtilen formatta, zamanında ve eksiksiz olarak sunmak,
– İşletmede yürüttüğü tüm çalışmaları imzalı belgeler halinde 5 (beş) yıl süre ile muhafaza etmek,
– SGK hizmet belgesi ve dökümlerini 5 (beş) yıl süre ile muhafaza etmek,
– Yetkili makam tarafından yapılacak planlı veya haberli denetimler sırasında işletmede hazır bulunmak, istenen bilgi ve belgeleri sağlamak,
– Vize dönemi içinde en az bir kere Bakanlık tarafından yapılacak/yaptırılacak eğitime katılmak,
– İşletme ile ilgili öğrendikleri ticari sır mahiyetindeki bilgileri saklı tutmak,
Çevre Görevlisi Başvurularında Aranacak Bilgi ve Belgeler Nelerdir?
Çevre görevlisi belgesi başvurusunda aşağıdaki bilgi ve belgelerin sunulması zorunludur;
1) Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,
2) İletişim bilgileri (Adres, telefon, faks, elektronik posta adresi),
3)Eğitim durumunu gösteren lisans ve/veya lisansüstü diploma/mezun olduğunu gösterir belgesi,
4) Vesikalık fotoğraf,
5) En az 4 (dört) yıllık üniversitelerin çevre mühendisliği bölümünden mezun olan veya çevre mühendisliği konularında yüksek lisans veya üzeri eğitim alan meslek grubu için, çevre mevzuatı eğitimi katılım belgesi,
6) En az 4 (dört) yıllık üniversitelerin mühendislik bölümlerinden veya fen/fen-edebiyat fakültelerinin fizik, kimya, biyoloji, biyokimya, jeoloji bölümlerinden veya veteriner fakültelerinden mezun olan meslek grupları için, temel çevre bilimleri ve çevre mevzuatı sınav sonuç belgesi,
7)Belge başvuru bedelinin, Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü hesabına yatırıldığına dair hesap belgesi.
Çevre Görevlisi Belgesinin Vize Edilmesi Usulü Nasıldır?
– Vize işlemleri için, mevcut belgenin geçerlik süresinin bitiminden en az bir ay önce başvuruda bulunulur.
– Çevre görevlileri tarafından yapılacak vize başvurularında Yönetmeliğin 17 nci madde gereğince eğitim alındığına dair belgenin sunulması zorunludur.
– Vize başvurularında, vize ücretinin Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü hesabına yatırıldığına dair hesap belgesi eklenir.
– Süresi içinde vize başvurusu yapmayan kişi, kurum veya kuruluşların belge bedelleri %50 fazlasıyla alınır.
– Vize süresi içinde başvuru yapmayan çevre görevlileri, belge geçerlik tarihinin dolmasından sonra çevre yönetimi hizmetleri veremezler.
– Bu durumdaki çevre görevlileri tarafından, yetkili makama sunulmuş olan çevre izin veya çevre izin ve lisans işlemlerinin tamamlanmasına izin verilir.
– Belge vize süresi dolanlar 11 inci madde kapsamında yeniden başvuru yapar.
Mevcut Çevre Görevlisi Belgelerinin Geçerliliği Ne Kadardır?
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihinden önce verilen çevre görevlisi belgeleri vize sürelerinin sonuna kadar geçerlidir.
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce çevre görevlisi belgesi alanların belgeleri vize süresinin sonunda bu Yönetmeliğin 17 nci maddesi uyarınca eğitim alındığına dair belgenin sunulması halinde vize edilir.
Kaynak: https://ced.csb.gov.tr/cevre-gorevlisi-i-82237#:~:text=Çevre%20Görevlisi%20Olabilecek%20Meslek%20Grupları
