Cumhurbaşkanı Onayladı, Kanunda Ek Gösterge Dışında Neler Var?
TBMM Genel Kurulunda 1 Temmuz 2022 tarihinde kabul edilen 7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda ve Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanıp, 5 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Kanunun, emekli aylığının alt sınırını 3 bin 500 liraya çıkaran düzenlemesi 2022 yılı Temmuz ayı ödeme döneminden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde, ek göstergeye ilişkin düzenlemeler 15 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecek olup diğer maddeler yayımlandığı tarih olan 5 Temmuz 2022 itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
Daha çok ek gösterge ve memurların özlük haklarında yapılan iyileştirmeler üzerinden gündeme gelen kanundaki diğer düzenlemeler nerdeyse konu dahi olmadı, olduysa da gösterge tartışmalarının gölgesinde kaldı.
Ek gösterge ve memurların özlük haklarında yapılan iyileştirmeler konularında herkesten önce analiz ve değerlendirmelerimizi yaparak yayınladık. Detaylı analiz için tıklayınız.
Burada kanunla getirilen ve vatandaşlarımızı ilgilendiren diğer düzenlemelere başlıklar halinde yer verilmiştir:
Emekli aylığı alt sınırı 3 bin 500 lira olacak
- Yaşlılık, malullük, ölüm aylığı alan emeklilere ve hak sahiplerine dosya bazında 2 bin 500 lira olarak öngörülen aylık asgari ödeme tutarı 3 bin 500 liraya yükseltilecek.
Kullanma izni olmayan binalara Geçici Elektrik-Su Aboneliği yapılabilecek
- İmar Kanunu’nda yapılan değişiklikle, 1 Temmuz 2022’ye kadar yapı (inşaat) ruhsatı alınmış ve buna göre yapılmış olup kullanma izni verilmeyen veya alınmayan yapılara geçici olarak elektrik veya su aboneliğinin yapılabilmesi imkanı veriliyor.
Yüksek öğrenimle ilişkisi kesilen öğrencilere Af geliyor
- Yasayla yükseköğretim kurumlarında öğrenim görmekte iken ilişiği kesilenler ile bu yükseköğretim kurumlarına kayıt hakkı elde ettiği halde çeşitli sebeplerle kayıt yaptıramamış öğrencilere geçmişe yönelik süre sınırlaması olmaksızın yüksek öğrenimlerine devam etme hakkı tanınıyor.
Buna göre; yükseköğretim kurumlarında hazırlık dahil bütün sınıflarda intibak, ön lisans, lisans tamamlama, lisans, lisansüstü öğrenimi gören öğrencilerden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar, kendi isteğiyle ilişikleri kesilenler dahil, terör suçu ile kasten öldürme, işkence, eziyet, cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarından mahkum olanlarla sahte belge sebebiyle kaydı iptal edilenler, kayıt sırasında sahte belge verenler ve intihal suçundan, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı nedeniyle ilişiği kesilenler hariç, her ne sebeple olursa olsun ilişiği kesilenler ile bir programı kazanarak kayıt yapma hakkı elde ettikleri halde kayıt yaptırmayanlar bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dört ay içinde ilişiklerinin kesildiği veya kayıt hakkı kazandıkları yükseköğretim kurumuna başvuruda bulunmaları şartıyla 2022-2023 eğitim-öğretim yılında öğrenimlerine başlayabilecek.
Askerlik görevini yapmakta olanlar terhislerini takip eden 2 ay içinde ilgili yükseköğretim kurumuna başvurmaları halinde bu maddede belirtilen haklardan yararlanabilecek.
Bu maddede yer alan hükümlerden yararlanarak ayrıldığı yükseköğretim kurumuna kayıt yaptıranlardan ÖSYS/YKS puanı giriş yılı itibarıyla aynı veya farklı bir diploma programının aynı türden taban puanına sahip olanlar, bu programlardan birine yatay geçiş talebinde bulunabilecek. Bu kapsamda farklı bir diploma programından yatay geçişle kabul edilecek öğrenci sayıları, ilgili programa kayıtlı öğrenci sayısı ve üniversitenin fiziki koşulları dikkate alınmak suretiyle belirlenecek.
Bu maddeden yararlanıp bir yükseköğretim kurumunda öğrenci statüsü kazananlar; başvurmaları halinde Anadolu Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi bünyesindeki açık öğretim ön lisans veya lisans düzeyindeki eş değer programlara yatay geçiş yapabilecek. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Yükseköğretim Kurulu yetkili olacak.
Ücretli yollardaki cezaların ödemesine dair düzenleme
- Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’da yapılan düzenlemeyle, Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, ödemesiz geçiş tarihini izleyen 45 gün içinde, idari para cezasının tebliğ edilip edilmediğine bakılmaksızın geçiş ücreti ile birlikte, geçiş ücretinin bir katının idari para cezası olarak ödenmesi halinde idari para cezası bir kat verilmiş sayılacak ve bu ceza için ayrıca tebligat yapılmayacak.
Ödemesiz geçiş tarihini izleyen 45’inci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte 4 katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az 15 gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi gibi yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilecek.
Elektrik motorlu taşıtlara ÖTV düzenlemesi
- Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikle, sadece elektrik motorlu taşıtların ÖTV’si; motor gücü 160 KW’yi geçmeyenlerden ÖTV matrahı 700 bin TL’yi aşmayanlar için yüzde 10; motor gücü 160 KW’yi geçenlerden ise ÖTV matrahı 750 bin TL’yi aşmayanlar için yüzde 50, diğerleri için yüzde 60 olarak uygulanacak.
Elektrik motorlu taşıtların ÖTV’si, motor gücü 85 KW’yi geçmeyenlerden yüzde 10, 85-120 KW arasındakilerden yüzde 25, 120 KW üzerindekilerden yüzde 60 olarak alınıyordu.
Varlık Barışı
- TBMM Genel Kurulunda kabul edilen önergeyle, “varlık barışı” uygulamasından yararlanma süresi 31 Mart 2023’e kadar uzatıldı.
Düzenlemeye göre, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara 31 Mart 2023’e kadar bildirilebilecek.
Bu varlıklar, yurt dışında bulunan banka ve finansal kurumlardan kullanılan ve düzenlemenin yürürlük tarihi itibariyle kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 31 Mart 2023 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilecek. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşürülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmayacak.
Banka ve aracı kurumlar, varlıkların değeri üzerinden 30 Eylül 2022 tarihine kadar yapılan bildirimler için yüzde 1; 1 Ekim 2022 tarihi ile 31 Aralık 2022 tarihi arasında yapılan bildirimler için yüzde 2; 31 Mart 2023 tarihine kadar yapılan bildirimler için yüzde 3 oranında peşin olarak tahsil ettikleri vergiyi, beyan edip aynı sürede ödeyecek.
Bildirilen varlıkların, Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılan hesaplara transfer edildiği veya yurt dışından getirilerek bu hesaplara yatırıldığı tarihten itibaren en az bir yıl süreyle tutulması halinde, vergi oranı yüzde sıfır olarak uygulanacak.
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile mükellefiyeti bulunmayanlar da yurt içinde sahip oldukları varlıkları için madde hükümlerinden yararlanabilecek.
Diğer Başlıklar
- Engelliler Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikle, belediye ve kamu kurum ve kuruluşlarıyla umuma açık hizmet veren her türlü yapıların ve açık alanların malikleri ile toplu taşıma araçlarının sahiplerine engellilerin erişimine yönelik eksikleri tamamlaması için verilen 4 yıllık süre 8 yıla çıkarılacak.
- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan satışlarda, satış bedeli sadece taşınmazın zemin bedeli dikkate alınarak belirlenecek.
- Kabahatler Kanunu’na göre kabahatler karşılığında uygulanacak ve ödeme süresi düzenlenmemiş idari para cezaları, tebliğinden itibaren 1 ay içinde ödenecek. İdari para cezasının süresi içinde ödenmesi halinde cezadan yüzde 25 oranında indirim yapılacak. Ödeme yapılması, kişinin bu karara karşı kanun yoluna başvurma hakkını etkilemeyecek.
- Sigortacılık sektöründe uygulaması yaygınlaşan ve Türkiye’de yerleşik sigorta şirketleri tarafından kefalet sigortası kapsamında düzenlenen kefalet senetleri de Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uygulamalarında, teminat olarak kabul edilecek.
- Menkul mal satışlarına katılacakların vermeleri gereken teminatın türüne yönelik hükümlerin düzenlendiği madde de değişiklik yapan kanunla, para yerine teminat mektubu alınabilmesi hükmü revize edilerek Türkiye’de yerleşik sigorta şirketleri tarafından kefalet sigortası kapsamında düzenlenen kefalet senetlerinin de teminat olarak alınabilmesine imkân sağlanacak.
- Vergi Usul Kanunu’nda yer alan özel usulsüzlük cezalarında düzenlemeye gidiliyor. Buna göre fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve alınmamasına ilişkin cezalar artırılıyor.
- Elektronik ticarette vergi güvenliğini sağlamak amacıyla bilgi ve bildirimlerin elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesi yükümlülüğünü yerine getirmeyen/uygulamayan mükelleflere ilişkin özel usulsüzlük cezaları düzenleniyor.
