Atık Ön İşlem ve Geri Kazanım Tesislerinin Genel Esasları Belirlendi
Atıkların işlenmesi amacıyla faaliyet gösteren atık ön işlem ve geri kazanım tesislerinin teknik kriterlerine ve bu tesislerde bulunması gereken asgari şartlara ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanan Atık Ön İşlem ve Geri Kazanım Tesislerinin Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik, 9 Ekim tarihi itibariyle Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelikte, atık ön işleme ve geri kazanım tesislerine yönelik genel ilkeler şu şekilde belirlendi.
1. Atıkların yönetiminden sorumlu kişi, kurum ve kuruluşlar, atık yönetiminin her aşamasında yükümlülükler açısından müteselsilen sorumlu olup atıkların çevre ve insan sağlığına zarar vermesini önleyecek tedbirleri almakla, bu faaliyetler sonucu meydana gelen çevresel zararı azaltmakla, durdurmakla ve gidermekle yükümlüdürler.
2. Atıkların, ekonomiye katkı sağlaması ve nihaî bertarafa gidecek atık miktarının azaltılması amacıyla geri kazanılması esastır.
3. Atıkların işlenmesi sonucunda elde edilen ürünlerin/malzemelerin, ayrıştırılmış atıkların, bakiye atıkların ve/veya değerlendirilemeyen ürünlerin kullanılması veya yönetilmesinde ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
4. Yönetmelik ekindeyer almadığı için toplama ayırma tesisine gönderilemeyen atıklar, ilgili mevzuata uygun olarak; ara depolama, geri kazanım veya bertaraf faaliyeti yapan atık işleme tesislerine gönderilir.
5. Geri kazanılamayan atıklar, bu Yönetmelik kapsamındaki geri kazanım faaliyeti gerçekleştiren atık işleme tesislerine kabul edilemez, bu atıklar Atık Yönetimi Yönetmeliğinin EK-2/A’sında belirtilen yöntemlerden biriyle bertaraf edilir.
6. Atık işleme tesislerinin ilgili idarelerden alınmış işyeri açma ve çalışma ruhsatına sahip olmaları zorunludur. Atık işleme tesislerine Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğine göre verilen geçici faaliyet belgeleri işyeri açma ve çalışma ruhsatı başvurularında çevre izin ve lisans belgesi olarak değerlendirilir.
7. Bakanlık atık işleme tesislerinden, proses yetkinliğinin ispatı amacıyla geçici faaliyet belgesi değerlendirme sürecinde deneme üretimi gerçekleştirilmesini ve deneme üretimi sonucunda ilgili kurum ve/veya kuruluşlarca hazırlanan sonuç raporunu sunmasını istemeye yetkilidir.
Yönetmeliğin tam metnine ulaşmak için tıklayınız.
Aynı tarihli Resmi Gazete ile iki tebliğ yürürlükten kaldırıldı.
Kaldırılan iki tebliğden biri, 31 Aralık 2014 tarihli ve 29222 dördüncü mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Atık Getirme Merkezi Tebliği. Bu tebliğ, geri kazanılabilir atıkların diğer atıklarla karıştırılmadan kaynağında ayrı toplanmasının sağlanması amacıyla oluşturulan atık getirme merkezlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla yayınlanmıştı.
Bunun dışında bir de, 17 Haziran 2011 tarihli ve 27967 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği yürürlükten kaldırıldığı duyuruldu. Bu Tebliğin amacı ise, 2011’de yayınlanan Resmi Gazete’de şöyle belirtilmişti:
“Bir faaliyet sonucunda ortaya çıkan bazı tehlikesiz atıkların çevreye olabilecek olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi, atık miktarının azaltılması, geçici depolanması, geri kazanım tesislerinin kurulması ve bu tesislerin çevreyle uyumlu yönetiminin sağlanmasına yönelik prensip, politika ve programların belirlenmesi için gerekli idari ve teknik esasların düzenlenmesi.”
Sıfır Atık Yönetmeliğinde de değişiklik yapıldı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 12 Temmuz 2019 tarihli ve 30829 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sıfır Atık Yönetmeliğinde yaptığı değişikliğe göre:
-Oluşan atıkların türlerine göre en az ikili biriktirilmesi ve geçici depolanması sırasında çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde gerekli önlemlerin alınmasının esas olduğu belirtildi.
-Evlerden kaynaklanan atık ilaçların, ilaç satışı yapılan yerler ile İl Sıfır Atık Yönetim Sistemi Planında toplama noktası olarak belirlenen diğer toplama noktalarında ve atık getirme merkezlerinde toplanacağı belirtildi. Atık ilaç biriktirme ekipmanlarının, ilaç satışı yapılan yerler ve toplama noktalarınca temin edileceği; evlerden kaynaklanan atık ilaçların yönetiminin de mahalli idareler tarafından sağlanacağı ifade edildi.
-Sıfır atık yönetim sistemi kapsamında atıkların kaynağında türlerine göre ayrı biriktirilmesi ve kaynağında ayrı biriktirilen atıkların karıştırılmadan ayrı olarak toplanmasının esas olduğu vurgulandı.
-Sıfır atık yönetim sistemi kapsamında biriktirilen atıkların, bakanlıktan geçici faaliyet belgesi/çevre lisansı almış atık işleme tesislerinde işleneceği belirtildi.
Son olarak, “Kaynağında ayrı biriktirilen evsel atıklar ile benzer ticari ve kurumsal atıkların geri kazanıma veya bertarafa gönderilmek üzere bırakıldığı atık getirme merkezlerinin oluşturulması esastır” ibaresi yer aldı.
