Akıllı Şehirler ve Dijitalleşen Belediyeler “Duygu Aksu”

Duygu Aksu

Doktora Öğrencisi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi

Dijitalleşme kavramı çağın yakalamak ve ayak uydurmak zorunda kaldığı bir olgu haline gelmiştir. Hatta öyle ki dijitalleşmeyen çağın gerisinde kalmış bile diyebiliriz. Dijital dönüşüm ise dijitalleşmenin tam anlamıyla iş ve iş süreçlerine entegre olmuş halidir. Dijital dönüşüm serüveninde kilit anahtar bütünleşmedir. Bütünleşmeyen ve süreçlere entegre olmayan dijitalleşme, süreçlere ve örgütlere dijital dönüşümü getirememektedir.

SETA Dijital 2021 Küresel Bakış Raporu’nda “Teknolojinin tarihsel süreçte oynadığı dönüştürücü rol, bugün internet üzerinden gerçekleşmekte ve internet tabanlı teknolojik yenilikler hayatımızın hemen her alanında radikal değişimler yaratmaktadır” ifadesi yer almaktadır. Bu ifade kamu ve yerel yönetimlerin hizmet anlayışında ve sunumunda değişim ve dönüşüme gitmesi gerektiğini tekrar hatırlatmaktadır. Yapay zeka, nesnelerin interneti, blokzinciri ve 5G teknolojisi günlük hayatın her alanına entegre olmuş ve vatandaşlarında hizmet sunumunda talep ve tercihleri arasına girmeye başlamıştır.

İnternet tabanlı teknolojilerde yaşanan gelişmeler kamu yönetimini yoğun bir şekilde etkilemiştir. Kamuda dijital uygulama kullanım oranı gün geçtikçe artmaktadır. Özellikle yerel yönetimlerin sunduğu hizmetleri vatandaş artık belediyelere gitmeden almak istemektedir. Yerel yönetimler, dijitalleşme sürecinde bilgi iletişim teknolojilerini bir araç görülmekte ve kullanılmaktadır. Bu noktada e-belediye uygulamaları, dijital uygulamalar ve akıllı şehir uygulamaları belediyeler tarafından sıkça kullanılmaya başlamıştır. 

Yerel yönetimler tarafından kullanılan bazı dijital uygulamalar;

• Mezarlık Bilgi Sistemi Uygulaması (MEBİS)
• Crowdsourcing ve Haritalandırma
• Sosyal Medya Hesapları, Mobil Uygulamalar ve Web Siteleri
• Çağrı Merkezi ve Telefon Teknolojileri
• Kimlik Paylaşım Sistemi (KPS) Uygulaması
• Akıllı Kent Otomasyon Sistemi (AKOS)

Yukarıda verilen örnekler hizmet sunumunda yerel yönetimlerin dijital teknolojilerden faydalandığını göstermektedir. Faydalanılan dijital teknolojiler arasında yapay zeka, akıllı uygulamalar, büyük veri ve büyük veri analizi yer almaktadır. Yerel yönetimler son yıllarda gelişen dijitalleşme uygulamaları ile belediyeler tarafından vatandaşların hayatlarını kolaylaştırmak ve belediyelere tasarruf, hız ve zaman sağlamak amacı ile etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Dijital teknolojilerin etkin olarak akıllı şehirlerde daha çok kullanıldığı ve hayata daha hızlı entegre edildiği görülmektedir.

Dünyada pek çok akıllı şehir ve akıllı şehir uygulama örnekleri vardır. Akıllı yönetim, akıllı enerji, akıllı ulaşım, akıllı alt yapı, akıllı teknoloji, akıllı vatandaş ve akıllı bina akıllı şehir kavramının bileşenleri oluşturmaktadır. Türkiye’de ise akıllı şehir uygulamaları birçok şehirde yaygın olarak kullanılmaktadır. Örneğin Konya Büyükşehir Belediyesi ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi akıllı şehir uygulamalarını kullanmakta ve vatandaşlara dijital hizmet sunumunda bulunmaktadır. Konya’da kullanılan akıllı şehir uygulamaları şu şekildedir;

• ATUS Akıllı Toplu Ulaşım Sistemi
• Akıllı Kavşaklar
• Konya Bisikletli Ulaşım Ana Planı
• Otopark Bul
• Katı Atık Tesislerinde Elektrik Üretimi
• Gönüllü Hayvan Dostları Projesi ve e-Pati Uygulaması

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin sunduğu akıllı şehir uygulamaları ise şu şekildedir;

• Bluetooth Tabanlı Trafik Takip Sistemi
• Muhtar Aktif Platformu
• Fiber Optik Altyapı
• Mobil Çevre Denetim Sistemi
• Engelsiz Toplu Ulaşım Asistanı
• Akıllı Okul Kayıt Sistemi
• Mobil Zabıta
• E-Anket Sistemi
• Akıllı Otopark
• Kocaeli Bisikletli Ulaşım Sistemi
• E-Kütüphane
• Enerji Bilgi Sistemi

Yukarıda yer verilen akıllı şehir uygulamalarının hayatın her alanı ile bütünleştiği görülmektedir. Buradan çıkarılabilecek sonuç, gelecekte yerel yönetimlerin hizmet sunma biçimleri tamamen değişeceğidir. Bu sebeple blokzinciri, bulut bilişim (cloud computing), nesnelerin interneti (Internet of Things), 5G, büyük veri, yapay zeka ve son olarak sanal ve artırılmış gerçeklik teknolojileri yerel hizmet sunumuna entegre edilmelidir.

“Yarının rekabetçi ekonomisinde bir güç olarak var olabilmek ancak zamanın getirdiklerini yorumlayan ve hızlı karar alarak uygulayabilen çevik bir yönetişim anlayışı ve yenilikçi teknolojik çözüm üretebilme kapasitesi ile mümkün görülmektedir”. Dijital Dönüşüm Ofisi